Η Ακτινογραφία της Ακροδεξιάς είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Eteron που αποτελείται από μια ποσοτική και μια ποιοτική έρευνα για την ιδεολογική ταυτότητα και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ψηφοφόρων των ακροδεξιών κομμάτων. Το project περιλαμβάνει επισης κείμενα σχολιασμού της έρευνας.
Το project ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023.
Επικοινωνία: yannisalmpanis@eteron.org
Το τελευταίο διάστημα η θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών έχει έρθει στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου. Έχει λοιπόν ενδιαφέρον να δούμε ποιες είναι οι πεποιθήσεις των Ελληνίδων και των Ελλήνων για το ζήτημα, έτσι όπως αυτές καταγράφονται σε δύο μεγάλες ποσοτικές έρευνες που διενήργησε μέσα στο 2023 η aboutpeople για λογαριασμό του Eteron-Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή.
Ακτινογραφία της Ακροδεξιάς
Στην πανελλαδική έρευνα Ακτινογραφία της Ακροδεξιάς που διενεργήθηκε σε 3.058 άτομα τον Οκτώβριο του 2023 τέθηκε η ερώτηση: «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε: Να επιτραπούν οι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών;».
Βλέπουμε λοιπόν μια καθαρή υπεροχή της συμφωνίας με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.
Γράφημα 1
Στα δημογραφικά χαρακτηριστικά των απαντήσεων πρέπει να σημειώσουμε ότι οι γυναίκες είναι πολύ πιο θετικές από τους άντρες (63,3% έναντι 49%) καθώς και οι πιο νέοι συγκριτικά με τους γηραιότερους. Το πιο μεγάλο ποσοστό θετικών απαντήσεων σημειώνεται στις ηλικίες 17-24 (67,7%) και το πιο χαμηλό στις ηλικίες 65+ (49,6%). Πάντως σε όλες τις ηλικιακές ομάδες υπερτερούν οι θετικές απαντήσεις.
Οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι σαφώς πιο θετικοί από αυτούς της δευτεροβάθμιας (61,1% έναντι 48,2%). Πιο θετικοί είναι και κάτοικοι της Αττικής (60,7%) έναντι αυτών της περιφέρειας (52,8%).
Γράφημα 2
Σε ό,τι αφορά τώρα τις απαντήσεις με βάση την ψήφο στις εκλογές του Ιουνίου, παρατηρούμε ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πλέον θετικοί με 85,8%, ακολουθούμενοι-ες από αυτούς-ές του ΚΚΕ (79,1%), της Πλεύσης Ελευθερίας (59,5%), του ΠΑΣΟΚ (57,9%), της Νέας Δημοκρατίας (46,2%), της Νίκης (26%), του της Ελληνικής Λύσης (21,9%) και των Σπαρτιατών (18,3%).
Σε ό,τι αφορά την ιδεολογική αυτοτοποθέτηση, φαίνεται ότι όσο πιο αριστερά τοποθετούνται οι ερωτώμενοι-ες, τόσο πιο θετικοί-ες είναι στους γάμους των ομόφυλων ζευγαριών. Στην Αριστερά οι θετικές απαντήσεις είναι 86,1%, στο Κέντρο 57,4% και στη Δεξιά 27,2%.
Να σημειώσουμε ότι:
Γράφημα 3
Η τεκνοθεσία
Στην ίδια έρευνα τέθηκε η ερώτηση «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τις τεκνοθεσίες από ομόφυλα ζευγάρια;».
Στις απαντήσεις βλέπουμε ουσιαστικά την αντιστροφή της εικόνας της ερώτησης για τον γάμο, με τις αρνητικές απαντήσεις να σημειώνουν καθαρό προβάδισμα.
Γράφημα 4
Γενικά, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά παρουσιάζουν ανάλογη εικόνα με αυτή των ερωτήσεων για τον γάμο. Οι γυναίκες είναι πιο θετικές από τους άντρες (43,4% έναντι 30,9%) καθώς και πιο νέοι συγκριτικά με τους γηραιότερους. Οι μόνες ηλικιακές ομάδες που εμφανίζονται πλειοψηφικά θετικές και μάλιστα με μεγάλα ποσοστά είναι οι 17-24 (63,4%) και 25-34 (52,6%). Το μικρότερο ποσοστό θετικών απαντήσεων εντοπίζεται στις ηλικίες 65+ (23,8%).
Δεν είναι πολύ μεγάλη η διαφορά στις απαντήσεις των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έναντι αυτών της δευτεροβάθμιας (39,8% έναντι 33,1%), καθώς και των κατοίκων της Αττικής (41,9%) έναντι αυτών της περιφέρειας (33,7%)
Γράφημα 5
Σε ό,τι αφορά τώρα τις απαντήσεις με βάση την ψήφο στις εκλογές του Ιουνίου, παρατηρούμε ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι θετικοί-ές σε μεγάλο ποσοστό (68,1%) και ακολουθούνται από αυτούς-ές του ΚΚΕ που τοποθετούνται πλειοψηφικά θετικά (60,5%). Οι ψηφοφόροι των άλλων κομμάτων είναι αρνητικοί-ές σε μεγάλα ή και συντριπτικά ποσοστά. Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ λένε όχι στις τεκνοθεσίες σε ποσοστό 65,9%, της Νέας Δημοκρατίας 73,1%, της Νίκης 83,9%, των Σπαρτιατών 91,9% και της Ελληνικής Λύσης 95,9%.
Σε ό,τι αφορά την ιδεολογική αυτοτοποθέτηση, θετικοί είναι οι πολίτες που πρόσκεινται στην Αριστερά και την Κεντροαριστερά (74% και 52,7%) ενώ το Κέντρο, η Κεντροδεξιά και η Δεξιά τοποθετούνται κατηγορηματικά αρνητικά (66,5%, 79,5% και 82,2% αντίστοιχα). Όσες-οι δεν πιστεύουν στους ιδεολογικούς διαχωρισμούς τοποθετούνται αρνητικά σε ποσοστό 65,8%.
Να σημειώσουμε ότι:
Γράφημα 6
Η Ακτινογραφία των ψηφοφόρων
Στην πανελλαδική έρευνα Ακτινογραφία των Ψηφοφόρων που διενεργήθηκε σε 4.182 άτομα τον Μάρτιο του 2023 τέθηκε η ερώτηση: «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε: Να θεσμοθετηθούν οι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών;».
Βλέπουμε λοιπόν μια καθαρή υπεροχή της συμφωνίας με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, σε ανάλογα ποσοστά με την έρευνα του Οκτωβρίου.
Γράφημα 7
Σε ό,τι αφορά τώρα τις απαντήσεις με βάση την πρόθεση ψήφου, από τα κόμματα που είναι σήμερα στη Βουλή παρατηρούμε ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πλέον θετικοί-ές με 75,6%, ακολουθούμενοι-ες από αυτούς-ες του ΚΚΕ (61,9%), του ΠΑΣΟΚ (60,6%), της Νέας Δημοκρατίας (43,9%) και της Ελληνικής Λύσης (10,4%).
Να σημειώσουμε ότι και στην έρευνα του Μαρτίου:
Γράφημα 8
Η τεκνοθεσία
Στην ίδια έρευνα τέθηκε η ερώτηση «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με το να θεσμοθετηθεί η τεκνοθεσία από τα ομόφυλα ζευγάρια;».
Στις απαντήσεις βλέπουμε (όπως και τον Οκτώβριο) την αντιστροφή της εικόνας της ερώτησης για τον γάμο, με τις αρνητικές απαντήσεις να σημειώνουν καθαρό προβάδισμα.
Γράφημα 9
Σε ό,τι αφορά τώρα τις απαντήσεις με βάση την ψήφο στις εκλογές του Ιουλίου του 2019, από τα κόμματα που είναι σήμερα στη Βουλή παρατηρούμε ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πλέον θετικοί-ες με 61,5%, ακολουθούμενοι-ες από αυτούς του ΚΚΕ (47,8%), του ΠΑΣΟΚ (44,2%), της Νέας Δημοκρατίας (26,7%) και της Ελληνικής Λύσης (6,3%).
Να σημειώσουμε ότι στην έρευνα του Μαρτίου όπως και σε αυτήν του Οκτωβρίου:
Γράφημα 10
Γενικές παρατηρήσεις
Από τις δύο πανελλαδικές έρευνες της aboutpeople και του Eteron προκύπτουν μια καθαρή στήριξη των ερωτηθέντων στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και μια καθαρή αντίθεση στην τεκνοθεσία. Οι προσκείμενοι-ες στην Αριστερά είναι οι κατεξοχήν θετικά διακείμενοι-ες τόσο στον γάμο όσο και στην τεκνοθεσία. Στους/στις ψηφοφόρους της ΝΔ οι αρνητικές απαντήσεις για τον γάμο έχουν ελαφρύ προβάδισμα, ενώ για την τεκνοθεσία έχουν συντριπτική υπεροχή.