Mind The Roof | Καθώς ο ρυθμός των αλλαγών που φέρνει η πράσινη μετάβαση επιταχύνεται, το Eteron με στόχο να διερευνήσει πως η επιταγή για κλιματική δικαιοσύνη μπορεί να συνδεθεί με την επιταγή για κοινωνική δικαιοσύνη και την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, μετά τα project “Ενοίκια στα Ύψη”, θέτει για άλλη μια φορά την κατοικία στο επίκεντρο των αναλύσεων του.
Ενώ σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας βλέπει την πρόσβαση της σε προσιτή και επαρκή στέγη να τίθεται εν αμφιβόλω, ο τομέας της κατοικίας γίνεται αντικείμενο εκτεταμένων παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης.
Θα μπορούσαν τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο για την προστασία του δικαιώματος στη στέγη; Πέραν της ενεργειακής αναβάθμισης, ποιες είναι οι υπόλοιπες ανάγκες της κατοικίας στην Ελλάδα και πως όλα αυτά συνδυαστικά θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μια στρατηγική για την κατοικία των επόμενων δεκαετιών στη χώρα;
Απαντάμε σε αυτά τα ερωτήματα μέσα από την αξιολόγηση του αποτυπώματος των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης, την ανάδειξη καλών πρακτικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων για την ενίσχυση του κοινωνικού προσήμου των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης και την καλλιέργεια συνεργασιών που βοηθούν στη διαθεματική προσέγγιση των ζητημάτων της κατοικίας και του κλίματος.
Το project ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2023 και αναμένεται να διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2024. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε στο: a.kafetzis@eteron.org


FEPS
Μέλος - Παρατηρητής
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες η εκδήλωση που συνδιοργάνωσε το FEPS (Foundation for European Progressive Studies), το ETERON – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, το ίδρυμα Kalevi Sorsa από τη Φινλανδία και το Progress Institute από τη Βόρεια Μακεδονία για τη νέα, κοινή έκθεση για τη στεγαστική κρίση στην Ευρώπη.
Η στεγαστική κρίση στην Ευρώπη έχει γίνει δομική και συστημική: Το 2023, το 8,8% των νοικοκυριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) δαπάνησε πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, ενώ σχεδόν 900.000 άνθρωποι βιώνουν την αστεγία. Μεταξύ 2015 και 2023, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% σε ολόκληρη την ΕΕ, με τα ενοίκια να αυξάνονται αντίστοιχα κατά 18%.
Καθώς το θεμελιώδες δικαίωμα στη στέγαση απειλείται ολοένα και περισσότερο σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ αλλά και συνολικά σε ολόκληρη την Ευρώπη, το ζήτημα έχει καταστεί βασική προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή ατζέντα. Για πρώτη φορά, Ευρωπαίος Επίτροπος κατέχει ένα ειδικό χαρτοφυλάκιο για την Ενέργεια και τη Στέγαση με εντολή να υλοποιήσει το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο για Προσιτή Στέγαση. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αναθέσει σε μια Ειδική Επιτροπή για την Κρίση Στέγασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει τους παράγοντες της στεγαστικής κρίσης και να προτείνει συγκεκριμένες, εφαρμόσιμες λύσεις σε επίπεδο ΕΕ.
Για να υποστηρίξει το έργο της επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να προωθήσει μια προοδευτική ευρωπαϊκή απάντηση, το FEPS, το ETERON, το ίδρυμα Kalevi Sorsa και το Progress Institute ένωσαν τις δυνάμεις τους για να καταγράψουν τα βασικά ζητήματα που συνθέτουν τη στεγαστική κρίση και να προτείνουν μια δέσμη προτάσεων για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η έκθεση παρουσιάστηκε σε κλειστή συνάντηση ενώπιον μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, εκπροσώπους οργανισμών της κοινωνίας των πολιτών και ειδικούς επιστήμονες.
Το ETERON εκπροσώπησε ο Δημήτρης Ραπίδης, υπεύθυνος χρηματοδοτικών προγραμμάτων και πολιτικός ερευνητής του ινστιτούτου. Την ερευνητική ομάδα που ανέλαβε την εκπόνηση της έκθεσης εκπροσώπησε η επικεφαλής ερευνήτρια, Δήμητρα Σιατίτσα, η οποία παρουσίασε και τα βασικά σημεία της έκθεσης.
Βασικά σημεία της έκθεσης:
(1) Χρόνια έλλειψη δημόσιων και οικονομικά προσιτών κατοικιών: Οι επενδύσεις σε κοινωνικές κατοικίες έχουν μειωθεί κατακόρυφα, ενώ η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται. Η ΕΕ δεν διαθέτει ενιαίους ορισμούς για την «κοινωνική» και την «οικονομικά προσιτή» στέγαση. Η επέκταση των δημόσιων και κοινωνικά ελεγχόμενων κατοικιών είναι η μόνη διαρθρωτική, μακροπρόθεσμη λύση.
(2) Μείωση της ενεργειακής φτώχειας στο πλαίσιο της Πράσινης Μετάβασης: Εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να θερμάνουν ή να ψύξουν επαρκώς τις οικίες τους, υπονομεύοντας την υγεία και την ευημερία τους. Οι πολιτικές της ΕΕ πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στα σπίτια με τις χειρότερες επιδόσεις και σε τοπικές και κοινοτικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες που θα προστατεύουν τα ευάλωτα νοικοκυριά.
(3) Ρύθμιση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων και της τουριστικοποίησης: Τόσο οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις όσο και η τουριστικοποίηση οδηγούν σε πληθωρισμό των ενοικίων, μειώνουν την μακροπρόθεσμη προσφορά, εκτοπίζουν τους κατοίκους από τις γειτονιές τους και επιταχύνουν την ανάπτυξη της στέγασης ως κερδοσκοπικού εμπορεύματος. Πολίτες και μη κυβερνητικές οργανώσεις απαιτούν στήριξη των πρωτοβουλιών σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, αυστηρή ρύθμιση και διαφάνεια δεδομένων από τις πολυεθνικές ψηφιακές πλατφόρμες.
Την έκθεση μπορείτε να την βρείτε στα αγγλικά, εδώ.
Το επόμενο διάστημα θα δημοσιευτεί η έκθεση στα ελληνικά






