Σύνοψη κύριων ευρημάτων για τη νέα γενιά: Ιδεολογίες, αξίες, τοποθετήσεις
Στις αρχές Απριλίου του 2023 δημοσιεύτηκε η μεγάλη έρευνα του Ινστιτούτου Eteron για τη νέα γενιά με τη συνεργασία της aboutpeople «Η Ακτινογραφία των Ψηφοφόρων: Ιδεολογίες, Αξίες, Τοποθετήσεις», η οποία εντάσσεται στο project “Society: In-depth” με συντονιστή το Γιάννη Αλμπάνη. Υπεύθυνοι της έρευνας ήταν ο καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο, Γεράσιμος Μοσχονάς και ο διευθυντής της aboutpeople, Πέτρος Ιωαννίδης.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το διάστημα από τις 17 έως τις 27 Μαρτίου 2023 με διαδικτυακές και τηλεφωνικές συνεντεύξεις σε πανελλαδικό δείγμα 4.182 ατόμων άνω των 17 ετών. Λόγω του μεγάλου δείγματος της έρευνας κατέστη εφικτή η ανάλυση των απαντήσεων ανά κομματική προτίμηση. Και αυτή ήταν και η πρωτοτυπία της έρευνας, συμβάλλοντας στην κατανόηση των κομμάτων μέσα από την ανάλυση του εκλογικού σώματος του κάθε κόμματος.
Στο δείγμα των 4.128 ατόμων περιλαμβάνονται οι απαντήσεις 721 νέων ηλικίας 17 – 34 ετών.
Σήμερα, φέρνουμε στο φως της δημοσιότητας τα αποτελέσματα της παραπάνω ποσοτικής έρευνας για τη νέα γενιά με στοιχεία ανά ηλικιακή ομάδα, εστιάζοντας στα ευρήματα για τις τοποθετήσεις της νέας γενιάς.
Η έρευνα εξετάζει σε βάθος τις απόψεις για την πολιτική, τους θεσμούς, τη δημοκρατία και τα μεγάλα ιδεολογικά και αξιακά ζητήματα που απασχολούν επί μακρόν το δημόσιο διάλογο.
Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τη συγκριτική ανάλυση του Κώστα Γούση πάνω στα παρακάτω ευρήματα.
Παρουσίαση κύριων ευρημάτων της έρευνας ως προς τις τάσεις που αποτυπώνονται στη νέα γενιά (17 – 34 ετών):
- Η νέα γενιά δεν είναι ομογενοποιημένη ως προς τις τοποθετήσεις και τις πρακτικές της. Διαμορφώνονται, όπως θα δούμε, κάποιες τάσεις που φαίνεται να παίρνουν το προβάδισμα και κάποιες απόψεις πιο αποκρυσταλλωμένες. Απ’ την άλλη, συνολικά μιλώντας, εντοπίζουμε αρκετές διαβαθμίσεις στις τοποθετήσεις ανάλογα με τη θεματική.
- Η δυσαρέσκεια για την ατομική οικονομική τους κατάσταση κυριαρχεί (55,7%). Σε σχέση με τις προσδοκίες τους για το άμεσο μέλλον, είναι αξιοσημείωτο ότι 1 στα 3 άτομα αναμένουν & μάλλον αναμένουν να βελτιωθεί η κατάστασή τους τους επόμενους μήνες.
- Μεγάλο ποσοστό δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται πολύ & αρκετά για την πολιτική (67,9%) αν και το ποσοστό όσων συζητάνε συχνά πολιτικά θέματα όταν είναι με φίλους/ες παραμένει χαμηλό (30,3%).
- Πολύ χαμηλά ποσοστά εμπιστοσύνης συγκεντρώνουν όλοι οι βασικοί θεσμοί που συγκροτούν το ελληνικό πολιτικό σύστημα, με την πρωτιά στα ποσοστά δυσπιστίας των νέων να καταλαμβάνουν τα ΜΜΕ (91,8%), τα πολιτικά κόμματα (89,4%), το κοινοβούλιο (77,5%) και η κυβέρνηση (74,6%). Ο μόνος θεσμός που απολαμβάνει ποσοστά εμπιστοσύνης άνω του 30% είναι οι Ανεξάρτητες Αρχές (33%).
- Η μεγάλη πλειοψηφία είναι δυσαρεστημένη με τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελλάδα (75,8%) αν και συμφωνούν ότι παρά τα προβλήματά της δεν υπάρχει καλύτερο πολίτευμα από την κοινοβουλευτική δημοκρατία (76,6%).
- Το 82,3% θεωρεί ότι η δημοκρατία θα ήταν καλύτερη αν οι πολίτες συμμετείχαν περισσότερο μέσα από λαϊκές συνελεύσεις και δημοψηφίσματα, ενώ το 14,6% διατυπώνει την άποψη ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η δικτατορία είναι προτιμότερη από την δημοκρατία.
- Το 77,4% συμφωνεί & μάλλον συμφωνεί ότι η αστυνομία είναι πολύ βίαιη όταν υπάρχουν συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις και η πλειοψηφία (54,8%) διαφωνεί & μάλλον διαφωνεί με την άποψη ότι το δικαίωμα σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις πρέπει να περιορίζεται όταν απειλείται η δημόσια τάξη
- H πλειοψηφία κάνει θετική συνολική αποτίμηση της συμμετοχής της χώρας στην ΕΕ (64,1%) έναντι του 30,4% που κάνει αρνητική. Το 70,4% πιστεύει ότι θα ήταν καλύτερα να παραμείνουμε στο Ευρώ έναντι του 19,1% που θα προτιμούσε να επιστρέψουμε στη δραχμή.
- Το 60,2% θεωρούν ότι ο καπιταλισμός ως έννοια αντιπροσωπεύει κάτι κακό. Την ίδια στιγμή βέβαια το 52,1% θεωρούν την οικονομία της αγοράς (που είναι μετωνυμία του καπιταλισμού) κάτι καλό και το ίδιο πιστεύουν και για την ανταγωνιστικότητα (67,2%).
- Αντίστοιχα, το 55,1% θεωρεί τις πολυεθνικές κάτι κακό αλλά το 58,9% θεωρεί τις ξένες επενδύσεις κάτι καλό.
- Η πλειοψηφία των νέων θεωρούν τα μνημόνια (σε ποσοστό 84,6%) και τις ιδιωτικοποιήσεις (σε ποσοστό 64,7%) κάτι κακό.
- Ως προς τα δημόσια οικονομικά, είναι εντυπωσιακό ότι το 68,5% των νέων συμφωνούν με την άποψη ότι οι αμυντικές δαπάνες θα πρέπει να μειωθούν ώστε να δοθεί μεγαλύτερο βάρος σε τομείς όπως η υγεία, η παιδεία και η κοινωνική ασφάλιση. Μόλις το 19,8% των νέων έχουν την αντίθετη άποψη και προτάσσουν την αύξηση των αμυντικών δαπανών ώστε να προστατευθεί καλύτερα η εθνική ακεραιότητα.
- Υψηλά ποσοστά δημοφιλίας συγκεντρώνει το κοινωνικό κράτος (80%). Επιπλέον, τo 67,3% των νέων θεωρούν ότι το κράτος πρέπει να παρεμβαίνει περισσότερο στην ελληνική οικονομία για να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης, έναντι του 20,7% που θεωρούν ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις αποτελούν τον κύριο τρόπο για να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης.
- Το 48,5% των νέων θεωρεί τη μετριοπάθεια κάτι κακό, ενώ το 29,5% επιδοκιμάζει το ριζοσπαστισμό.
- Το 22,8% των νέων τάσσονται υπέρ της αθεΐας και το 48% δηλώνουν ότι η θρησκεία είναι σημαντική για τη ζωή τους.
- Το 58,6% διαφωνούν & μάλλον διαφωνούν να καθιερωθεί η θανατική ποινή για ορισμένα εγκλήματα.
- Το 58,2% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν με την αποποινικοποίηση της κάνναβης για προσωπική χρήση, έναντι του 35% που διαφωνούν & μάλλον διαφωνούν.
- Το 45,5% πιστεύει ότι η Συνθήκη των Πρεσπών ήταν μια κακή ή μάλλον κακή συμφωνία για τα συμφέροντα της Ελλάδας έναντι του 23,8% που πιστεύει το αντίθετο.
- Σε σχέση με το μεταναστευτικό, το 71,1% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν ότι ο αριθμός των μεταναστών στη χώρα μας τα τελευταία 10 χρόνια είναι υπερβολικά μεγάλος. Το 64,6% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν ότι οι μετανάστες/ριες οφείλουν να αποδεχτούν τις ελληνικές αξίες και τον ελληνικό τρόπο ζωής. Τέλος, το 47% διαφωνούν & μάλλον διαφωνούν ότι η παρουσία μεταναστών/ριών στη χώρα μας κάνει περισσότερο καλό παρά κακό.
- Το 69,8% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν να θεσμοθετηθούν οι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών. Το 59,4% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν να θεσμοθετηθεί η υιοθεσία παιδιών από ζευγάρια ομοφυλοφίλων. Το 68,5% έχουν θετική & μάλλον θετική άποψη για το κίνημα MeToo.
- Ως προς τις ιδεολογικές αναφορές την πρωτιά στις απαντήσεις έχει ο φιλελευθερισμός – δημοκρατικό κέντρο (18,3%) με δεύτερη τη σοσιαλδημοκρατία (15,2%) και τρίτο το δημοκρατικό σοσιαλισμό (13,2%). Σε χαμηλά ποσοστά βρίσκονται ο νεοφιλελευθερισμός (7,3%) και ο συντηρητισμός (3,5%). Η διάκριση ανάμεσα σε αριστερά και δεξιά παραμένει σημαντική για το 41% των νέων έναντι του 53% που δηλώνει ότι η διάκριση αυτή δεν ανταποκρίνεται στη σύγχρονη εποχή.
- Στην ερώτηση για το που ανήκουν οικονομικά, αυτοπροσδιορίζονται σε ποσοστό 43,7% στη μεσαία τάξη, 36,6% στη μεσαία προς κατώτερη, σε ποσοστό 10,6% στην κατώτερη τάξη και ένα 6,8% στην ανώτερη & μεσαία προς ανώτερη τάξη.
Διαβάστε επίσης:
