Το FootballON: More Than Goals είναι το πρώτο ερευνητικό πρόγραμμα του Eteron για την ποδοσφαιρική βιομηχανία στην Ελλάδα και τον κόσμο. Διεισδύουμε σε διαφορετικές θεματικές ενότητες και φωτίζουμε πτυχές και διαστάσεις του αθλήματος που βγαίνουν έξω από τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου, περνούν στην κερκίδα, στο επαγγελματικό, επενδυτικό και ερευνητικό πεδίο, και εισχωρούν στη σφαίρα της καθημερινότητας εκατομμυρίων ανθρώπων.
Στόχος του προγράμματος είναι να διευρύνουμε το πεδίο αντίληψης του σύγχρονου ποδοσφαίρου και να κατανοήσουμε πως οικοδομείται, που φτάνει, ποιους αφορά, πως μεταλλάσσεται και εξελίσσεται μέσα σε ένα ταχύτατα αναπτυσσόμενο κοινωνικό, οικονομικό, πολιτισμικό και γεωπολιτικό περιβάλλον.
Το project πραγματοποιείται σε συνεργασία με το AnotherFootball, έναν οργανισμό που οραματίζεται και χτίζει ένα διαφορετικό ποδόσφαιρο και κόσμο, βασισμένο στην αλληλεγγύη, τη συνεργασία και τη βιωσιμότητα.
Το ερευνητικό πρόγραμμα ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2025.
Επικοινωνία: d.rapidis@eteron.org
Στον ταχέως εξελισσόμενο κόσμο του ποδοσφαίρου, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει αναδειχθεί ως ένα επαναστατικό εργαλείο στην ανίχνευση και αναγνώριση ταλέντων. Καθώς οι σύλλογοι σπεύδουν να υιοθετήσουν αυτές τις πρωτοποριακές τεχνολογίες, προκύπτουν κρίσιμα ηθικά ερωτήματα σχετικά με τη δικαιοσύνη, τη διαφάνεια και την ιδιωτικότητα. Ας εξερευνήσουμε τα ηθικά ζητήματα που αναδιαμορφώνουν το τοπίο της ανίχνευσης ταλέντων στο ποδόσφαιρο.
Τα εργαλεία ανίχνευσης ταλέντων που βασίζονται στην ΤΝ έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι σύλλογοι εντοπίζουν και αξιολογούν το ταλέντο. Η αποτελεσματικότητα αυτών των εργαλείων είναι εμφανής στην προβλεπόμενη ανάπτυξη της αγοράς ΤΝ στον αθλητισμό, η οποία αναμένεται να αυξηθεί από 3,41 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023 σε 27,87 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2032, με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 25,39%. Αυτή η ανάπτυξη αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη υιοθέτηση τεχνολογιών ΤΝ σε διάφορα αθλήματα, συμπεριλαμβανομένου του ποδοσφαίρου.
Ο αντίκτυπος της ΤΝ στις πρακτικές ανίχνευσης είναι σημαντικός. Μια έρευνα αποκάλυψε ότι το 65% των ανιχνευτών της Premier League και της Football League στην Αγγλία πιστεύουν ότι η ΤΝ θα επηρεάσει τους ρόλους τους μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτή η αποτελεσματικότητα έχει διευρύνει την παγκόσμια δεξαμενή ταλέντων, επιτρέποντας στους συλλόγους να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα και βίντεο από πρωταθλήματα και τουρνουά σε όλο τον κόσμο.
Μία από τις πιο πιεστικές ηθικές προκλήσεις στην ανίχνευση ταλέντων με ΤΝ είναι η πιθανότητα προκατάληψης. Τα συστήματα ΤΝ, όπως οι άνθρωποι, μπορούν να αναπτύξουν προκαταλήψεις βάσει των δεδομένων που τροφοδοτούνται. Εάν τα ιστορικά δεδομένα αντανακλούν κοινωνικές προκαταλήψεις, η ΤΝ μπορεί να διαιωνίσει αυτές τις προκαταλήψεις στις επιλογές παικτών.
Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, συνιστώνται τακτικοί έλεγχοι των συνόλων δεδομένων και των αλγορίθμων. Οι σύλλογοι και οι προγραμματιστές ΤΝ πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα συστήματά τους εκπαιδεύονται σε ποικίλα και αντιπροσωπευτικά δεδομένα για να αποφευχθεί η παράβλεψη ταλαντούχων παικτών από υποεκπροσωπούμενες κοινότητες.
Στην εποχή της ανίχνευσης ταλέντων με ΤΝ, κάθε κίνηση ενός παίκτη εντός και εκτός γηπέδου μπορεί να γίνει σημείο δεδομένων για ανάλυση. Αυτό εγείρει σημαντικές ανησυχίες για την ιδιωτικότητα. Η Dr. Penny Werthner, Προσωρινή Πρύτανης και Αντιπρόεδρος (Ακαδημαϊκών) στο Πανεπιστήμιο του Calgary, τονίζει τη σημασία της λήψης ρητής συγκατάθεσης και της διασφάλισης ότι οι παίκτες γνωρίζουν πώς συλλέγονται και χρησιμοποιούνται τα δεδομένα τους.
Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR) στην ΕΕ και παρόμοιοι νόμοι παγκοσμίως απαιτούν τη λήψη ρητής συγκατάθεσης από τα άτομα πριν από τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων τους. Ωστόσο, στον ανταγωνιστικό κόσμο της ανίχνευσης ταλέντων στο ποδόσφαιρο, η διασφάλιση ηθικών πρακτικών συλλογής δεδομένων παραμένει μια πρόκληση.
Τα σύγχρονα συστήματα ΤΝ, συχνά λειτουργούν ως “μαύρα κουτιά”, καθιστώντας δύσκολη την κατανόηση του τρόπου λήψης αποφάσεων. Στην ανίχνευση ταλέντων ποδοσφαίρου, όπου οι αποφάσεις μπορούν να δημιουργήσουν ή να καταστρέψουν καριέρες, αυτή η έλλειψη διαφάνειας είναι προβληματική.
Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, υπάρχει αυξανόμενη ανάγκη για συστήματα ΤΝ να μπορούν να εξηγήσουν τις αποφάσεις τους με ανθρώπινους όρους. Δεν αρκεί η ΤΝ να πει ‘αυτός ο παίκτης δεν κάνει.’ Οι ανιχνευτές και οι σύλλογοι πρέπει να γνωρίζουν γιατί, με βάση ποια κριτήρια και πώς σταθμίστηκαν αυτά τα κριτήρια.
Ενώ η ΤΝ μπορεί να επεξεργαστεί τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να εντοπίσει μοτίβα πέρα από την ανθρώπινη ικανότητα, της λείπει η διαισθητική κατανόηση του ανθρώπινου παράγοντα, του πλαισίου και άλλων στοιχείων που συχνά κάνουν έναν σπουδαίο παίκτη. Εδώ είναι που η ανθρώπινη επίβλεψη γίνεται κρίσιμη.
Ο Xander Wilkinson, ανιχνευτής για την sc Heerenveen από το 2017 έως το 2022, τονίζει αυτό το σημείο: “Η ΤΝ είναι ένα απίστευτα ισχυρό εργαλείο, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει το ανθρώπινο στοιχείο στην ανίχνευση ταλέντων. Πρέπει να χρησιμοποιούμε την ΤΝ για να ενισχύσουμε τη λήψη αποφάσεών μας, όχι για να παίρνει αποφάσεις για εμάς. Υπάρχουν πτυχές του δυναμικού ενός παίκτη που μπορούν να αξιολογηθούν μόνο μέσω της ανθρώπινης κρίσης και εμπειρίας”.
Για την αντιμετώπιση αυτών των ηθικών προκλήσεων, οι ποδοσφαιρικοί οργανισμοί και οι εταιρείες τεχνολογίας αρχίζουν να εφαρμόζουν βέλτιστες πρακτικές. Η Dr. Emily Ryall, Καθηγήτρια Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Gloucestershire που ειδικεύεται στη φιλοσοφία του αθλητισμού, προτείνει: “Χρειαζόμαστε μια πολύπλευρη προσέγγιση για να διασφαλίσουμε την ηθική ΤΝ στην ανίχνευση ταλέντων ποδοσφαίρου. Αυτό περιλαμβάνει ποικιλόμορφες ομάδες ανάπτυξης για τον μετριασμό της προκατάληψης, τακτικούς ελέγχους των συνόλων δεδομένων και των αλγορίθμων, σαφή πλαίσια διαφάνειας και συνεχή εκπαίδευση για παίκτες και ανιχνευτές σχετικά με τα συστήματα ΤΝ και τα δικαιώματα δεδομένων” .
Καθώς η ΤΝ συνεχίζει να μεταμορφώνει την ανίχνευση ταλέντων στο ποδόσφαιρο, η αντιμετώπιση των ηθικών ζητημάτων δεν είναι απλώς μια ηθική επιταγή αλλά μια αναγκαιότητα για την ακεραιότητα και το μέλλον του αθλήματος. Διασφαλίζοντας τη δικαιοσύνη, τη διαφάνεια και την ανθρώπινη επίβλεψη στην ανίχνευση ταλέντων με ΤΝ, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δύναμη της τεχνολογίας διατηρώντας παράλληλα την ανθρώπινη ουσία του ποδοσφαίρου.
Ο Richard Scudamore, πρώην Εκτελεστικός Πρόεδρος της Premier League, συνοψίζει: “Το μέλλον του ποδοσφαίρου βρίσκεται στην αρμονική ενσωμάτωση της τεχνολογίας και της ανθρώπινης εμπειρογνωμοσύνης. Η ΤΝ στην ανίχνευση ταλέντων δεν αφορά την αντικατάσταση της ανθρώπινης κρίσης, αλλά την ενίσχυσή της. Η πρόκλησή μας είναι να δημιουργήσουμε ένα σύστημα ανίχνευσης ταλέντων που δεν είναι μόνο έξυπνο αλλά και ηθικό, διαφανές και δίκαιο” .
Καθώς στεκόμαστε στο κατώφλι αυτής της επανάστασης της ΤΝ στο ποδόσφαιρο, η πρόκληση είναι σαφής: να δημιουργήσουμε ένα σύστημα ανίχνευσης ταλέντων που δεν είναι μόνο έξυπνο αλλά και ηθικό, διαφανές και δίκαιο. Μόνο τότε μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι το όμορφο παιχνίδι παραμένει όμορφο για όλους, τροφοδοτούμενο από την ΤΝ αλλά καθοδηγούμενο από ανθρώπινες αξίες.